متن شبهه :

آیا فرشتگان محافظ هستند؟
هیچ حافظی بجز الله وجود ندارد (سوره 2 آیه 107،سوره 29 آیه 22)، اما (سوره 41 آیه 31) فرشتگان خود میگویند “ما محافظان شما دراینجا و در آن دنیا هستیم.” همچنین در سوره های دیگر نقش آنها بعنوان نگاهبان (سوره 13 آیه 11 و سوره 50 آیه 17-18) و محافظان (سوره 82 آیه 10) اعلام میشود.

پاسخ :

ملائکه از جانب خداوند و به دستور او از انسانها محافظت می کنند. در نتیجه باز هم فقط خداوند محافظ انسان است. نه خدایان دروغین. ملائکه فقط واسطه هستند. به تعبیر فلسفه اسلامی، خداوند علة العلل است. یعنی علّت همه علت ها و در نتیجه مالک و منبع تمام محافظت ها است. ملائکه تنها اجراکننده ی فرامین الهی هستند. پس فقط و فقط خداوند، اصل و اساس است. و در هیچ قدرتی در عرض خداوند - در مقابل خداوند - وجود ندارد.

مثلاً : پدر خانواده به مادر خانواده پول می دهد که بین فرزندان تقسیم کند، این وسط تأمین هزینه ها فقط بر گردن پدر است. مادر تنها واسطه است. ملائکه نیز چنین اند.

یعنی چون ملائکه به اذن خداوند، از انسانها محافظت می کنند، و چون قدرت ملائکه تماماً از سوی خداوند است، در نتیجه محافظت آنان از انسانها در حقیقت کار خداوند است.

متن شبهه :

 آیا در بهشت بازجویی خواهد بود یا نه؟
از یکدیگر سوال نخواهند کرد (سوره 23 آیه 101)، اماهمچنان در یک پرس و جوی دو جانبه شرکت خواهند کرد (سوره 52 آیه 25) و از یکدیگرسوال خواهند کرد (سوره 37 آیه27) .

پاسخ :

باز هم می بینیم که شبهه افکنان ، برداشت های ناقص و خلاف واقع خود را نقد می کنند و نامش را نقد قرآن می گذارند. در حالیکه هر کس به آیات قرآن مراجعه کند می بیند که سه آیه فوق مربوط به سه موقعیت گوناگون است.و اینطور نیست که هر سه آیه مربوط به بهشت باشد. (دقت در دروغ نهفته در سؤال)

آیه اول درباره حوادث پس از دمیده شدن صور قیامت است. که در آنجا آشنایان و دوستان از حال دوستان خود نمی پرسند. (در آن لحظه کسی جویای احوال دیگری نمی شود.)

آیه دوم مربوط به بهشت است که بهشتیان از احوال و سرگذشت همدیگر می پرسند.

آیه سوم مربوط به دادگاه عدل الهی است - که بین نفخ صور و ورود به بهشت رخ می دهد - و متهمان یکدیگر را مقصر می گیرند و با این پرسش که " مگر تو من را گمراه نکردی ؟ " دیگران را شریک جرم خود معرفی می کنند.

روشن است که بیان سه وضعیت در سه موقعیت گوناگون ، تناقض محسوب نمی شود. گرچه روش های شبهه افکنی دشمنان اسلام بر مغالطه استوار است !

مشاهده آیات :

سوره 23 آیه 101 :

فَإِذَا نُفِخَ فىِ الصُّورِ فَلَا أَنسَابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَئذٍ وَ لَا یَتَسَاءَلُون‏

 پس آن هنگام که در صور قیامت دمیده شود، در آن روز دیگر میانشان نسبت خویشاوندى وجود ندارد، و از احوال‏ یکدیگر نمى‏ پرسند.

سوره 52 آیه 24-26:

وَ یَطُوفُ عَلَیهِْمْ غِلْمَانٌ لَّهُمْ کَأَنهَُّمْ لُؤْلُؤٌ مَّکْنُونٌ * وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلىَ‏ بَعْضٍ یَتَسَاءَلُونَ * قَالُواْ إِنَّا کُنَّا قَبْلُ فىِ أَهْلِنَا مُشْفِقِینَ * فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْنَا وَ وَقَئنَا عَذَابَ السَّمُوم‏

و براى خدمت‏ به بهشتیان، پسرانى جوان است که بر گردشان مى گردند. گویی مرواریدى‏ هستند که در صدف‏ نهفته است. و برخى‏ از بهشتیان به برخى دیگر رو کنند و از حال هم می پرسند و می گویند: «ما پیشتر در میان خانواده خود بیمناک بودیم. پس خدا بر ما منّت نهاد و ما را از عذاب مرگبار حفظ نمود...»

سوره 37 آیه 27-29 :

وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلىَ‏ بَعْضٍ یَتَسَاءَلُونَ * قَالُواْ إِنَّکُمْ کُنتُمْ تَأْتُونَنَا عَنِ الْیَمِینِ * قَالُواْ بَل لَّمْ تَکُونُواْ مُؤْمِنِین‏ * وَ مَا کاَنَ لَنَا عَلَیْکمُ مِّن سُلْطَنِ   بَلْ کُنتُمْ قَوْمًا طَاغِین

و بعضى روى به بعضى دیگر مى‏آورند [و] از یکدیگر مى‏ پرسند. [و] مى‏ گویند: «شما [ظاهراً] از درِ راستى با ما درمى‏ آمدید [و خود را حق به جانب مى‏ نمودید].» [متّهمَان‏] مى‏گویند: « [نه!] بلکه با ایمان نبودید. و ما را بر شما هیچ تسلّطى نبود، بلکه خودتان سرکش بودید.

متن شبهه :

رحمت الله چقدر است؟
الله رحمت را بر خود مقرر کرده است (سوره 6 آیه 12) هرچند بعضی از اشخاص را هرچند که میتواند هدایت نمیکند (سوره 6 آیه 35، سوره 14 آیه 4)

پاسخ :

تناقضی در این آیات وجود ندارد.

1. خداوند رحمت خود را بر همگان مقرّر داشته است. (و رحمت من همگان را فرا گرفته است : 156 اعراف / خداوند محبت را بر خود لازم ساخته است : 12 انعام )

2. خداوند برای گناهکار ترین انسان ها نیز موقعیت رسیدن به سعادت را فراهم نموده است. ( امثال فرعون ها و حتی یزید ها و ... ) اما برخی انسانها خودشان با اختیار خود ، از حق پیروی نمی کنند. در واقع انسان ها هستند که به رحمت خداوند پشت می کنند.

3. خداوند برخی را هدایت نمی کند، چون خودشان نمی خواهند.

سوره 6 آیه 35 : و اگر خدا مى‏ خواست قطعاً آنان را بر هدایت گِرد مى ‏آورد، پس زنهار از نادانان مباش. (خداوند اگر بخواهد می تواند. اما نمی خواهد جبراً کسی را هدایت کند.)

سوره 14 آیه 4 : پس خدا هر که را بخواهد بى‏ راه مى‏ گذارد و هر که را بخواهد هدایت مى‏ کند، و اوست ارجمند حکیم.

 متن شبهه :

ریشه بیچارگی کجاست؟
آیا شر و مصیبت از طرف شیطان است (سوره 38 آیه 41) ؟ از خود ماست (سوره 4 آیه 79) ؟ یا از طرف الله (سوره 4 آیه 78) ؟

پاسخ :

در این آیات ، تناقضی وجود ندارد. این سه آیه در کنار هم گویای یک مسئله هستند:

شیطان انسان را فریب می دهد. و یا در مسیر هدایت، سنگ اندازی می کند. پس شیطان در مصیبتها نقش دارد.

انسان هم گاهی فریب می خورد (یا دچار فراموشی می شود) در حالیکه اختیار دارد (و می تواند فریب نخورد/و می تواند حواسش را جمع کند.) پس انسان هم نقش دارد.

خداوند هم علة العلل است. یعنی هر نیرو و قدرتی در جهان با اذن خداوند صورت می گیرد. ( برای امتحان بشر / یا برای عذاب دنیوی ) پس خداوند هم در مصیبتها نقش دارد. البته امتحانات الهی، به هدف بالا رفتن مقام انسان است. پس در نتیجه امتحانات الهی، شر نیست. بلکه مقدمه ی خیر است. به هر حال همه اش با اذن خداوند -که حاکم مطلق بر جهان است- صورت می گیرد.

مشاهده آیات و برخی تحلیل ها : کلیک کنید.

متن شبهه : 

الله و تخت او کجاست؟
الله از رگ گردن به انسان نزدیکتر است (سوره 50 آیه 16) و در عین حال او بر روی تختش نشسته است (سوره 57 آیه 4) تختی که روی آب بنا شده است (سوره 11 آیه 7) و در عین حال بقدری دور است که رسیدن به او بین 1000 و 50000 سال طول میکشد (سوره 32 آیه 5، سوره 70 آیه 4).

پاسخ : 

در این سری از آیات هیچ تناقضی وجود ندارد. کلام الله برتر از این است که تناقضی در آن باشد. طبق معمول، دشمنان اسلام برداشت های مغرضانه ی خود را نقد کردند و آن را تناقضات قرآن نامیدند! 

1. بنا بر آموزه های قرآن و عترت ، خداوند اصلاً جسم نیست و مکان خاصی هم ندارد. (کلیک کنید.) قرآن می گوید خداوند از رگ گردن به انسان نزدیک است. خداوند همواره به همراه مخلوقات است. وجود خداوند همه ی جهان را فراگرفته است. و بر اساس کلام معصومین ، خداوند محدود به مکان خاصی نیست. 

2. هیچ آیه ای از قرآن نگفته که "خداوند بر روی تختش تشسته است". این دروغ دشمنان اسلام است. قرآن می فرماید خداوند بر عرش، تسلط و حاکمیتِ مطلق یافت. عرش در لغت به معنی تخت پادشاهی است. اما این واژه در اصطلاح تمثیلی به فرموده ی امام رضا علیه السلام به معنی قدرت و حاکمیت خداوند است. نه تخت چهارپایه ! (نکاتی درباره عرش الهی ، کلیک کنید.)

3.  بر آب بودن عرش کنایه است از اینکه مالکیت خداى تعالى در آن زمان مستقر بر آب بود. یعنی مستقر بر حیات و زندگی بود. چون از دید قرآن آب مایه ی حیات است. (سوره مبارکه انبیاء / آیه 30)

4. بنا بر قرآن ، رسیدن به خداوند به 1000 سال یا 50000 سال زمان نیاز ندارد. بلکه خداوند از رگ گردن به انسان نزدیک تر است. اما عروج معنوی ملائکه در روزی صورت میگیرد که هزار سال طول می کشد. (و روز قیامت به فرموده امام صادق علیه السلام 50 توقفگاه دارد که هر توقفگاهی 1000 سال زمینی طول می کشد). در واقع، عروج 1000 سال طول نمی کشد. بلکه آن روز 1000 سال طول می کشد. همان روزی که عروج ملائکه در لحظاتی از آن صورت می گیرد.

السجدة : 5   یُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّماءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ یَعْرُجُ إِلَیْهِ فی‏ یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ 

کار [جهان‏] را از آسمان [گرفته‏] تا زمین، اداره مى‏کند آن گاه [نتیجه و گزارش آن‏] در روزى [دوره ای] که مقدارش، آن چنان که شما [آدمیان‏] برمى‏شمارید، هزار سال است، به سوى او بالا مى‏رود. [نکته : عروج 1000 سال طول نمی کشد؛ بلکه آن روز 1000 سال زمینی طول می کشد. هرچند ممکن است عروج چند لحظه مثلاً طول بکشد. همین دیدگاه درباره آیه 4 معارج :

تَعْرُجُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ إِلَیْهِ فی‏ یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ خَمْسینَ أَلْفَ سَنَة

فرشتگان و روح، در روزى که مقدارش پنجاه هزار سال است به سوى «او» بالا مى‏ روند.  

البته ممکن است برخی بگویند که بین هزار سال و پنجاه هزار سال تناقض وجود دارد. در حالیکه می دانیم تناقضی وجود ندارد. همانطور که گفته شد، روز قیامت به فرموده امام صادق علیه السلام 50 توقفگاه دارد که هر توقفگاهی 1000 سال زمینی طول می کشد. یعنی یک دوره 50000 ساله. برای توضیحات بیشتر و مشاهده روایای بیشتری از این دو آیه کلیک کنید.

متن شبهه : 

شفاعت کردن یا شفاعت نکردن، مسئله این است!

قرآن در مورد اینکه آیا در روز آخرت شفاعتی وجودخواهد داشت یا نه دچار تناقض میشود، در آیات (سوره 2 آیه 122-123، سوره 254 آیه 6-51، سوره 82 آیات 18-19 و…) میگویند شفاعتی وجود ندارد و آیات (سوره 53 آیه 26،سوره 43 آیه 86، سوره 34 آیه 23، سوره 20 آیه 109) و البته هر دو این پاسخ ها رامیتوان با احادیث مختلف پشتیبانی کرد.