متن شبهه :

چه کسی زیان گناهان را خواهد دید؟
قرآن میگوید هر کسی مسئولیت گناهان خود را بر عهده دارد (سوره 17آیه 13-15، سوره 53 آیه 38-42)، اما قرآن یهودیان زمان محمد را برای گناهیی کهاجدادشان 2000 سال پیش با ستایش گوساله طلاعی کرده اند محکوممیکند.

پاسخ :

بله. کلام خدا می فرماید که هر کس مسئول اعمال خویش است. اما یهودیان زمان پیامبر نیز چون همچنان بر روش نادرست اجداد خود اصرار می کردند و در عمل همچنان بر لجاجت و کفر خود باقی بودند، محکوم به نفرین شده بودند. قرآن در میانه ی داستان لجبازی های یهودیان هم می فرماید که هر کس گناه کند و وجودش را گناه دربرگیرد، عذاب می شود. (سوره 2 آیه 81) پس بی گناهان عذاب نمی شوند. و قرآن به یهودیان می گوید که هر کس ایمان آورد و راستی پیشه کند، خداوند او را می بخشد. (سوره 2 آیه 103) پس یهودیان محکوم هستند (و بودند) چون ادامه دهنده ی راه اجداد گناهکارشان هستند. (آن یهودیانی که توبه کردند، مشمول این محکومیت نیستند.)

متن شبهه :

متن شبهه :

راهنمای حقیقت؟
“بگو این الله است که بسوی حقیقت راهنمایی میکند، چه کسی بیشترسزاوار دنبال روی است؟” (سوره 10 آیه 35) اما در واقع سزاوار بودن الله با (سوره 14آیه 4) که میگوید “الله هرکس را که بخواهد هدایت میکند و هرکس را بخواهد گمراهمیکند” زیر سوال میرود. ما از کجا بدانیم که از آن اشخاصی هستیم که خدا دوستداردمارا هدایت کند یا دوست دارد مارا گمراه سازد؟ یک مسلمان از کجا بداند از آندسته افراد گمراه شده از طرف الله است یا از آن افراد هدایت شده.

پاسخ + افشای مغالطه در متن شبهه :

اولاً باید بدانیم که تناقض یعنی چه ؟ و در ثانی کلام خدا برتر از آن است که در تناقضی در آن باشد. کلیک

خداوند بهترین هدایتگر بندگان است. چه اینکه محبت وی همه ی جهان را فرا گرفته است. (156 اعراف) خداوند همه انسانها را به ایمان و محبت دعوت می کند. (53 زمر) و البته خداوند دوست دارد که همه ی بندگان به سعادت برسند لیکن برخی را گمراه می کند و برخی را هدایت ! اما ... مغالطه ای که در متن شبهه وجود دارد این است که شبهه سازان طوری وانمود کرده اند گویی اراده ی خداوند، بی مبنا و بدون پایه و اساس است. در حالیکه چنین نیست. خواست خداوند مبتنی بر حکمت سرشار خداوند است.

+ خداوند هرکه را بخواهد هدایت می کند. یعنی چه کسانی را ؟ کسانی که خواهان هدایت و سعادت هستند.کسانی که به ندای دعوت الهیِ پیامبران، لبیک گفته اند.

+ و نیز خداوند برخی را گمراه می کند. اما چه کسانی را ؟ کسانی که خود راه هدایت را بر روی خویش بسته اند. کسانی که به ندای هدایتگر پیامبران الهی پاسخ مثبت نداده اند. کسانی که خود با اختیارِ خود، خویشتن را به ورطه ی نابودی افکنده اند.

یعنی اراده ی خداوند همان مهر تأیید بر خواسته ی انسان است.

پس تناقضی در آیات نیست.

لینک مرتبط :

هدایت تکوینی و تشریعی ، آیا خداوند کسی را گمراه می کند ؟

متن شبهه :

کلام خدا در درستی و عدالت کامل است، هیچ کسی نیست که بتواند کلام خدا را عوض کند (سوره 6 آیه 115) همچنین به (سوره 6 آیه 34) و (سوره 10 آیه 64) نگاه کنید. اما بعدا الله (یا محمد؟) تصمیم میگیرد که بعضی از آیات را با آیات “بهتر” عوض کند (سوره 2 آیه 106، سوره 16 آیه 101)؛ و این البته بخاطر نادانی افراد نیست که خدا را مجبور به اینکار کرده باشند.

پاسخ + افشای مغالطه در متن شبهه :

1. کلام خدا در عدالت و درستی کامل است. تردیدی نیست. لیکن باید در نظر گرفت که برخی از آیات مربوط به شرایط خاصی بود نه برای شرایط عادی. هرگاه آن شرایط خاص پدید آید آن حکم نیز لازم الاجرا خواهد شد و گرنه خیر. (در ادامه مثال زده خواهد شد.)

2. بهتر و بدتر صفاتی نسبی هستند. ممکن است دو چیز هر دو کامل و درست باشند. اما بسته به شرایط ممکن است یکی "بهتر" از دیگری باشد. 

3. اما مغالطه ای که در متن شبهه رخ داده این است که مطرح کننده ی شبهه ، علتِ نسخِ آیات یا همان عوض کردن برخی احکام قرآن را نادیده گرفته است. (حداقل اشاره ای به آن نکرد) گویی تصمیم خداوند برای عوض کردن و جایگزین کردن آیات بهتر به جای آیات قبلی، بی دلیل و از سر دلبخواهی و بدون حکمت است.

4. باید توجه داشت که نَسخِ آیات یا همان تصمیم خداوند برای عوض کردن و جایگزین کردن آیات بهتر به جای آیات قبلی، فقط در چند مورد انجام گرفت. آن هم بر اساس دلیل و رویه ای منطقی. چون در ابتدای رسالت پیامبر، جامعه اسلامی در اقلیت بود و یا به هر دلیلی امکان اجرای برخی احکام وجود نداشت، خداوند احکامی موقتی صادر کرد تا وقتی که موقعیت فراهم گردد و حکم نهایی صادر شود. مثلاً در باب احکام مربوط به مجازات زناکار، در ابتدا این چنین حکمی صادر شد :

و از زنانِ شما، کسانى که مرتکب زنا مى‏ شوند، چهار تن از میان خود [مسلمانان‏] بر آنان گواه گیرید پس اگر شهادت دادند، آنان [زنان‏] را در خانه‏ ها نگاه دارید تا مرگشان فرا رسد یا خدا راهى براى آنان قرار دهد. (النساء : 15)

اما بعدها وقتی موقعیت فراهم شد، خداوند آن راهی که وعده داده بود را قرار داد و چنین حکم کرد:

به هر زن زناکار و مرد زناکارى صد تازیانه بزنید، و اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، در [کار] دین خدا، نسبت به آن دو دلسوزى نکنید، و باید گروهى از مؤمنان در کیفر آن دو حضور یابند. (النور : 2)

می بینیم که در آیه ی دوم خداوند آیه را اول را نسخ کرد. در واقع با حکمی "بهتر" تکلیف را مشخص کرد. چون در زمان نزولِ آیه اول موقعیت بیان حکم اصلی فراهم نبود. 

لینک مرتبط : پاسخی به شبهه تناقضات قرآن + توضیح معنای تناقض

مشاهده آیات :  ادامه مطلب...

متن شبهه :

آیا فرعون در لحظه مرگ توبه کرد؟
(سوره 10 آیه 90-92) میگوید که فرعون وقتی در بستر مرگ قرار گرفت توبه کرد و بنابر این رستگار شد، اما (سوره 4 آیه 18) میگوید چنین چیزی نمیتواند اتفاق بیافتد.

پاسخ + افشای مغالطه ی شبهه افکنان :

واقعاً باید به حال دشمنان تأسف خورد که تا این حد دچار اختلالات ذهنی هستند. در متن شبهه ، دروغ یا بهتر است بگوییم مغالطه ای بسیار وقیحانه صورت گرفته است که در ادامه تبیین می کنیم.

سوره 10 آیه 90-92 :

وَ جَاوَزْنَا بِبَنىِ إِسْرَ ءِیلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنُودُهُ بَغْیًا وَ عَدْوًا  حَتىَّ إِذَا أَدْرَکَهُ الْغَرَقُ قَالَ ءَامَنتُ أَنَّهُ لَا إِلَاهَ إِلَّا الَّذِى ءَامَنَتْ بِهِ بَنُواْ إِسْرَ ءِیلَ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ * ءَالَْانَ وَ قَدْ عَصَیْتَ قَبْلُ وَ کُنتَ مِنَ الْمُفْسِدِینَ * فَالْیَوْمَ نُنَجِّیکَ بِبَدَنِکَ لِتَکُونَ لِمَنْ خَلْفَکَ ءَایَةً  وَ إِنَّ کَثِیرًا مِّنَ النَّاسِ عَنْ ءَایَاتِنَا لَغَافِلُونَ

و بنی اسرائیل را از دریا گذراندیم، پس فرعون و سپاهیانش از روى ستم و تجاوز، به دنبال آنان را حرکت کردند، تا وقتى که [فرعون و یارانش] در شُرُفِ غرق شدن قرار گرفتند، گفت: «ایمان آوردم که هیچ معبودى نیست جز آن خدایی بنی اسرائیل به او گرویده‏ اند، و من از تسلیم‏ شدگانم.» اکنون؟ در حالى که پیش از این نافرمانى مى‏ کردى و از تباهکاران بودى؟ پس امروز بدنت به بلندى [ساحل‏] مى‏ افکنیم، تا براى کسانى که از پى تو مى‏ آیند عبرتى باشد، و بى‏ گمان، بسیارى از مردم از نشانه‏ هاى ما غافلند.

در این آیه آمده است که خداوند توبه ی فرعون را نپذیرفت و پس از مرگ فقط بدن او را به ساحل افکند تا عبرتی برای آیندگان باشد. در حالیکه دشمن سفسطه گر در متن شبهه میگوید فرعون در بستر مرگ (!) رستگار شد !!! [ دروغ بافی و مغالطه ی عده ای بیمار ]

البته اینکه خداوند توبه ی فرعون را نپذیرفت دلیل دارد. سوره 4 آیه 18 :

وَ لَیْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِینَ یَعْمَلُونَ السَّیَِّاتِ حَتىَّ إِذَا حَضرََ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنىّ‏ِ تُبْتُ الَْانَ وَ لَا الَّذِینَ یَمُوتُونَ وَ هُمْ کُفَّارٌ  أُوْلَئکَ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا

و توبه کسانى که گناه مى ‏کنند، تا وقتى که مرگ یکى از ایشان در رسد، مى گوید: «اکنون توبه کردم»، پذیرفته نیست و [نیز توبه‏] کسانى که در حال کفر مى‏ میرند، پذیرفته نخواهد بود، آنانند که برایشان عذابى دردناک آماده کرده ‏ایم.

در نتیجه : کلام خدا برتر از آن است که تناقضی در آن باشد. خداوند توبه ی کسانی که در لحظه ی مرگ توبه می کنند را نمی پذیرد چون دیر شده است. فرعون هم چنین بود. در لحظه ی مرگ (نه در بستر مرگ) توبه کرد اما مقبول نشد. و خدا نیز تنها لاشه ی او را به ساحل رساند تا همگان از مرگ او عبرت بگیرند. پس قرآن هیچ گاه نگفت که فرعون رستگار شد !

متن شبهه :

جادوگران فرعون مسلمان شدند یا کفر ورزیدند؟
آیا شعبده بازان فرعون، مصریان به پیامبر خدا موسی ایمان آوردند(سوره 7 آیه 103-126، سوره 20 آیه 56-73، سوره 26 آیه 29-51) یا تنها اسرائیلیان به موسی ایمان آوردند (سوره 10 آیه 83)؟

پاسخ :

کلام خدا برتر از آن است که تناقضی در آن وجود داشته باشد. ابتدا باید دانست که تناقض یعنی چه ؟ کلیک کنید.

داستان ایمان آوردن جادوگران فرعون روشن است. وقتی جادوگران با موسی مواجه شدند دریافتند که کارهای خارق العاده ی موسی از جنس جادو نیست. بلکه فراتر از جادو است. پس به خدای موسی ایمان آوردند. یعنی جادوگران در ابتدا کافر بودند و سپس ایمان آوردند. این کلام آیات سری اول است.

اما سری دوم آیات ،که شبهه افکنان ادعا کرده اند که فقط اسرائیلیان به موسی ایمان آوردند، از چند جهت تناقضی با آیات سری اول ندارد :

1. لابد جادوگران هم جزوی از بنی اسرائیل بودند که ایمان آوردند.

2. سری دوم آیات، مربوط به قبل از مجلس جادوگران است. یعنی در ابتدای کار ( در آغاز یا در هنگام مبارزه موسی با جادوگران) تنها بعضی از بنی اسرائیل ایمان آورده بودند. سپس ماجرای مجلس جادوگران رخ داد و جادوگران ایمان آوردند و بسیاری از مردم نیز بعدها ایمان آوردند. یعنی ایمان "تنها بخشی از بنی اسرائیل" مربوط به مرحله اول دعوت بود. در واقع آیه 83 به منزله ی یک پرانتز است که توضیح می دهد گرچه جادوگران شکست خوردند و ایمان آوردند، اما تنها اندکی از بنی اسرائیل در آن زمان ایمان داشتند. بعد از این حوادث تعداد مؤمنین زیاد شد.

این دو نگاه به آیه بود که یقیناً تناقضی با سری اول آیات ندارد.

مشاهده سوره 10 آیه 83 :

وَ قَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونىِ بِکلُ‏ِّ سَحِرٍ عَلِیمٍ(79) فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسىَ أَلْقُواْ مَا أَنتُم مُّلْقُونَ(80) فَلَمَّا أَلْقَوْاْ قَالَ مُوسىَ‏ مَا جِئْتُم بِهِ السِّحْرُ  إِنَّ اللَّهَ سَیُبْطِلُهُ  إِنَّ اللَّهَ لَا یُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِینَ(81) وَ یحُِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِکلَِمَاتِهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُجْرِمُونَ(82) فَمَا ءَامَنَ لِمُوسىَ إِلَّا ذُرِّیَّةٌ مِّن قَوْمِهِ عَلىَ‏ خَوْفٍ مِّن فِرْعَوْنَ وَ مَلَایْهِمْ أَن یَفْتِنَهُمْ  وَ إِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فىِ الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِینَ(83) وَ قَالَ مُوسىَ‏ یَاقَوْمِ إِن کُنتُمْ ءَامَنتُم بِاللَّهِ فَعَلَیْهِ تَوَکلَُّواْ إِن کُنتُم مُّسْلِمِینَ(84)

فرعون گفت: « (بروید و) هر جادوگر آگاه (ـی که یافتید) را نزد من آورید.»(79) هنگامى که ساحران (به میدان مبارزه) آمدند، موسى به آنها گفت: «آنچه (از سحر و جادو) را که مى‏ توانید، به کار گیرید،» (80) هنگامى که آغاز نمودند، موسى گفت: «آنچه شما آوردید، سحر و جادو است که خداوند بزودى آن را باطل مى‏ کند چرا که خداوند (هرگز) عمل فاسدان را برقرار نمى‏ کند.(81) او حق را به وعده ی خویش، تحقق مى ‏بخشد هر چند مجرمان خشنود نباشند.»(82) (بدان که در آغاز یا در هنگام مبارزه موسی با جادوگران) هیچ کس به موسى ایمان نداشت (ایمان نیاورده بود)، مگر گروهى از فرزندان قوم او (آن هم) با ترس از فرعون و اطرافیانش، مبادا آنها را شکنجه کنند زیرا فرعون، در زمین تکبر و برتری جویی داشت و از اسرافکاران بود.(83) موسى گفت: «اى قوم من؛ اگر شما به خدا ایمان آورده ‏اید، بر او توکّل کنید اگر تسلیم فرمان او هستید.»

آیه ای که در متن مشخص شده است [ فَمَا ءَامَنَ لِمُوسىَ إِلَّا ... ] هیچ کس به موسی ایمان نداشت ، هیچ کس به او ایمان نیاورده بود ، این جمله در حقیقت عبارتی در پرانتز است برای دلداری به پیامبر اکرم نگران نباش ، چون همین سختی را موسی و دیگر پیامبران هم داشتند که در آغاز رسالت آنان نیز حرف حق خریدار نداشت ! گرچه بعدها جادوگران و دیگر مردم به حضرت موسی ایمان آوردند.

روشن است که در کلام خداوند تناقضی نیست.

شبهه :

آیا نوح تبعید شده بود؟
پیش از اینها قوم نوح تکذیب کرده بودند. بنده مارا تکذیب کردند وگفتند: دیوانه است و به دشنامش راندند. (سوره 54 آیه 9). حال اگر نوح رانده شده بود(از منطقه اش رانده شده بود) چطور قومش میتوانند در هنگام رد شدن از کنار نوح که کشتی میساخت او را مسخره کنند (سوره 11 آیه 38). نوح نمیتواند هم طرد شده باشد همتوسط قومش مسخره شود.

پاسخ + افشای مغالطه و دروغگویی دشمنان :

هیچ تناقضی در آیات وجود ندارد. بلکه با اندکی دقت به راحتی می توان متوجهِ مغالطه ی کودکانه و دروغِ شبهه افکنان شد.

در سوره 11 آیه 38 آمده است که مردم نوح را به تمسخر گرفتند، درست ! اما مغالطه ای که شبهه افکنان انجام داده اند آن است که در سوره 54 آیه 9 اصلاً حرفی از تبعید - و رانده شدن از منطقه - زده نشده است ! آیه مدّ نظر :

* کَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَکَذَّبُواْ عَبْدَنَا وَ قَالُواْ مجَْنُونٌ وَ ازْدُجِر (سوره 54 آیه 9)

پیش از آنها قوم نوح تکذیب کردند، (آرى) بنده ما (نوح) را تکذیب کرده و گفتند: «او دیوانه است.» و (با انواع آزارها از ادامه رسالتش) بازداشته شد. (ترجمه آیت الله مکارم)

پیش از آنان، قوم نوح [نیز] به تکذیب پرداختند و بنده ما را دروغزن خواندند و گفتند: «دیوانه‏ اى است.» و [بسى‏] آزار کشید. (ترجمه استاد فولادوند)

عبارت "" وَ ازْدُجِر "" در آی? 9 سور? قمر، به معنای تبعید (و از منطقه ای رانده شدن) نیست. بلکه به معنی " آزار دادن و از انجام رسالت بازداشتن " است. پس تناقضی در آیات وجود ندارد.نوح هم وقتی این رفتار نوح را دید حجت را بر آن تمام کرد و شروع به ساخت کشی نمود. لیکن مشرکین همچنان وی را مسخره می کردند.

به فرض محال ، به فرض محال هم اگر نوح را رانده باشند (تبعید کرده باشند) که نکردند، او را از کره زمین که بیرون نکردند! بلکه او را از شهر بیرون کردند و او نیز در بیرون شهر ساکن شد و مردم می توانستند او را ببینند !

 متن شبهه :

پسر نوح چه شد؟
با توجه به (سوره 21 آیه 76) نوح و خانواده اش از طوفان نجاتیافتند و (سوره 37 آیه 77) اعلام میکند که تخم و ترکه نوح نجات یافتند و (سوره 11آیه 42-43) میگوید که پسر نوح نابود شد.

پاسخ :

هیچ تناقضی در آیات وجود ندارد.بله ، نوح و خانواده اش [اهل ـش یا همان اهل بیتش] از عذاب نجات یافتند. همه ی گنهکاران غرق شدند و مؤمنین نجات یافتند. "اهـل" نوح هم جزو همین نجات یافتگان بودند. تا این جا بحثی نیست. اما قرآن از طرفی دیگر می گوید که پسر نوح جزو عذاب شدگان بود. جالب است که خود حضرت نوح هم برایش سؤال شد که خدایا ! فرمودی اهل تو نجات پیدا می کنند پس چطور پسرم غرق شد ؟ خدا در سوره هود آیه 46 ، پاسخ داد که او از اهل تو نیست... [جزو خانواده ی تو نیست. گرچه هم خون تو هست اما عملش و رفتارش مثل تو نیست. پس بیگانه است و جزو اهل بیت تو نیست.]
درس مهمی که از این آیات گرفته می شود این است که پیوند خونی مهم نیست. بلکه مهم پیوند رفتاری و عقیدتی با پیامبران است.

مشاهده آیات : ادامه مطلب...