متن شبهه :

کلام خدا در درستی و عدالت کامل است، هیچ کسی نیست که بتواند کلام خدا را عوض کند (سوره 6 آیه 115) همچنین به (سوره 6 آیه 34) و (سوره 10 آیه 64) نگاه کنید. اما بعدا الله (یا محمد؟) تصمیم میگیرد که بعضی از آیات را با آیات “بهتر” عوض کند (سوره 2 آیه 106، سوره 16 آیه 101)؛ و این البته بخاطر نادانی افراد نیست که خدا را مجبور به اینکار کرده باشند.

پاسخ + افشای مغالطه در متن شبهه :

1. کلام خدا در عدالت و درستی کامل است. تردیدی نیست. لیکن باید در نظر گرفت که برخی از آیات مربوط به شرایط خاصی بود نه برای شرایط عادی. هرگاه آن شرایط خاص پدید آید آن حکم نیز لازم الاجرا خواهد شد و گرنه خیر. (در ادامه مثال زده خواهد شد.)

2. بهتر و بدتر صفاتی نسبی هستند. ممکن است دو چیز هر دو کامل و درست باشند. اما بسته به شرایط ممکن است یکی "بهتر" از دیگری باشد. 

3. اما مغالطه ای که در متن شبهه رخ داده این است که مطرح کننده ی شبهه ، علتِ نسخِ آیات یا همان عوض کردن برخی احکام قرآن را نادیده گرفته است. (حداقل اشاره ای به آن نکرد) گویی تصمیم خداوند برای عوض کردن و جایگزین کردن آیات بهتر به جای آیات قبلی، بی دلیل و از سر دلبخواهی و بدون حکمت است.

4. باید توجه داشت که نَسخِ آیات یا همان تصمیم خداوند برای عوض کردن و جایگزین کردن آیات بهتر به جای آیات قبلی، فقط در چند مورد انجام گرفت. آن هم بر اساس دلیل و رویه ای منطقی. چون در ابتدای رسالت پیامبر، جامعه اسلامی در اقلیت بود و یا به هر دلیلی امکان اجرای برخی احکام وجود نداشت، خداوند احکامی موقتی صادر کرد تا وقتی که موقعیت فراهم گردد و حکم نهایی صادر شود. مثلاً در باب احکام مربوط به مجازات زناکار، در ابتدا این چنین حکمی صادر شد :

و از زنانِ شما، کسانى که مرتکب زنا مى‏ شوند، چهار تن از میان خود [مسلمانان‏] بر آنان گواه گیرید پس اگر شهادت دادند، آنان [زنان‏] را در خانه‏ ها نگاه دارید تا مرگشان فرا رسد یا خدا راهى براى آنان قرار دهد. (النساء : 15)

اما بعدها وقتی موقعیت فراهم شد، خداوند آن راهی که وعده داده بود را قرار داد و چنین حکم کرد:

به هر زن زناکار و مرد زناکارى صد تازیانه بزنید، و اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، در [کار] دین خدا، نسبت به آن دو دلسوزى نکنید، و باید گروهى از مؤمنان در کیفر آن دو حضور یابند. (النور : 2)

می بینیم که در آیه ی دوم خداوند آیه را اول را نسخ کرد. در واقع با حکمی "بهتر" تکلیف را مشخص کرد. چون در زمان نزولِ آیه اول موقعیت بیان حکم اصلی فراهم نبود. 

لینک مرتبط : پاسخی به شبهه تناقضات قرآن + توضیح معنای تناقض

مشاهده آیات : 

سری اول آیات :

وَ تَمَّتْ کلَِمَتُ رَبِّکَ صِدْقًا وَ عَدْلًا  لَّا مُبَدِّلَ لِکلَِمَاتِهِ  وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیم‏ (سوره 6 آیه 115)

و کلام پروردگار تو، با صدق و عدل، به حدّ تمام رسید هیچ کس نمى‏تواند کلمات او را دگرگون سازد و او شنونده داناست.

وَ لَقَدْ کُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِکَ فَصَبرَُواْ عَلىَ‏ مَا کُذِّبُواْ وَ أُوذُواْ حَتىَّ أَتَئهُمْ نَصرُْنَا  وَ لَا مُبَدِّلَ لِکلَِمَاتِ اللَّهِ  وَ لَقَدْ جَاءَکَ مِن نَّبَإِىْ الْمُرْسَلِین‏ (سوره 6 آیه 34)

پیش از تو نیز پیامبرانى تکذیب شدند و در برابر تکذیبها، صبر و استقامت کردند و (در این راه،) آزار دیدند، تا هنگامى که یارى ما به آنها رسید. (تو نیز چنین باش! و این، یکى از سنتهاى الهى است) و هیچ چیز نمى‏تواند سنن خدا را تغییر دهد و اخبار پیامبران به تو رسیده است.

لَهُمُ الْبُشْرَى‏ فىِ الْحَیَوةِ الدُّنْیَا وَ فىِ الاَْخِرَةِ  لَا تَبْدِیلَ لِکَلِمَاتِ اللَّهِ  ذَالِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیم‏ (سوره 10 آیه 64)

در زندگى دنیا و در آخرت، شاد (و مسرور) ند وعده‏هاى الهى تخلّف ناپذیر است! این است آن رستگارى بزرگ‏

سری دوم آیات :

مَا نَنسَخْ مِنْ ءَایَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بخَِیرٍْ مِّنهَْا أَوْ مِثْلِهَا  أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلىَ‏ کلُ‏ِّ شىَ‏ْءٍ قَدِیر (سوره 2 آیه 106)

هر حکمى را نسخ کنیم، و یا نسخ آن را به تأخیر اندازیم (یا حکمش را به فراموشی بسپاریم)، بهتر از آن، یا همانند آن را مى‏آوریم. آیا نمى‏دانستى که خداوند بر هر چیز توانا است؟

وَ إِذَا بَدَّلْنَا ءَایَةً مَّکَانَ ءَایَةٍ  وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا یُنزَِّلُ قَالُواْ إِنَّمَا أَنتَ مُفْترَِ   بَلْ أَکْثرَُهُمْ لَا یَعْلَمُون‏ (سوره 16 آیه 101)

و هنگامى که آیه‏اى را به آیه دیگر مبدّل کنیم [حکمى را نسخ نماییم‏]- و خدا بهتر مى‏داند چه حکمى را نازل کند- آنها مى‏گویند: «تو افترا مى‏بندى!» امّا بیشترشان (حقیقت را) نمى‏دانند