همانگونه که درباره ی برده داری توضیح دادیم ، اسلام مبارزه ای گام به گام با برده داری انجام داد و در نهایت به بهترین و منطقی ترین روش ، برده داری را کنترل و تا حد زیادی لغو کرد . ( گرچه پس از پیامبر کنترل جامعه اسلامی از دست جانشین بر حق ایشان خارج شد و به دست بیگانگان افتاد ، اما این از اصل مبارزه ی اسلام با برده داری ( به شیوه های منطقی ) چیزی نمی کاهد .

می دانیم که کنیزداری زیر مجموعه برده داری بود . پس آنچه درباره ی برده داری گفته شد ، در مورد کنیزان نیز صدق میکند .

پس خلاصه ی مبارزه ی اسلام با برده داری ( و کنیز داری ) را در اینجا بیان میکنم :

اسلام هیچ گاه انسانها را به برده داری تشویق نکرده است .
برده داری ، رفتــــاری نادرست در نگاه اســــلام است .
لغو ناگهانی برده داری ، کاری غیر ممکن و نادرست بود .
اســــلام مبارزه ای حساب شده با برده داری داشت . در چهار مرحله :
مرحله اول :بستــــــــــــن سـرچشــــــــــمه ‏هاى بردگـــــــى
مرحله دوم : احـــیاى شخصیـــت بردگان و رفتار انســـــــــانی با آنان
مرحله سوم : گشودن دریچه ی آزادی و دعـوت به آزاد ســــــازی بردگان
مرحله چهارم : آغاز آزادسازی همه بردگان ( به منطقی ترین شیوه ) در اسلام

برای مطالعه مقاله کامل اینجا و اینجا را کلیک کنید .

اما در مجموع چند نکته درباره ی کنیز و قوانین مرتبط با او بیان میکنیم .

1. اسلام راه کنیز شدن زنان را تا حد زیادی بست . به لینک بالا مراجعه کنید .
2. اسلام راه آزاد شدن کنیزان را به طوری دقیق و منطقی باز کرد . به لینک بالا مراجعه فرمایید . به علاوه اینکه کنیزی که فرزندی به دنیا آورد ، تحت عنوان « ام ولد » آزاد میگردد . این مسئله مورد اتفاق نظر همه ی فقهای شیعه است که بر اساس احادیث معتبر حکم کرده اند .
3. تا قبل از مرحله نهایی آزاد سازی برگان ( وکنیزان ) در اسلام ، کنیزان در انظار عموم جایگاه مناسبی نداشتند . حتی مورد اذیت و آزار برخی از بیگانگان قرار میگرفتند . گرچه قرآن تلاش کرد تا شخصیت آنان را احیاء کند .   که در همان لینک بالا توضیح داده شد .
   

روشی که اسلام انتحاب کرد ( که بهترین روش هم بود ) این است که کنیزان در حکم همسر مالک باشند . یعنی تحت سرپرستی او باشند . و میان آنان رابطه ی جنسی / و عاطفی برقرار گردد . این کار چند خاصیت داشت :

اولاً با این کار ، کنیزان دارای سرپرست و همچون یک زن محترم در جامعه از آزار اوباش در امان می ماندند . و ثانیاً ارضای جنسی و عاطفی می شدند و دیگر به فساد نمی افتادند . ( بلا تکلیف ماندن کنیزان به هیچ روی اثر مثبتی ندارد )

در هر صورت کنیزی که خود شوهر دارد دیگر بر اساس فقه اسلامی مالکش نمی تواند با او همبستر شود . و اگر مالک با کنیز شوهرداری همبستر شود حکم زنا دارد و مجازاتی سنگین در پی دارد ...

یک سؤال :

در ایه ای از قرآن آمده است :

وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ النِّساءِ إِلاَّ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ... ( ایه 24 نساء )

و زنان شوهردار (بر شما حرام است) مگر اینها  را که از راه اسارت مالک شده ‏اید ...

اینجا بحث تجاوز به کنیزان شوهر دار است ! چه پاسخی وجود دارد ؟

پاسخ :

جالب و خنده دار این است که این از آیاتی است که خود من به خاطرش مدتی از اسلام روبرگردانده بودم . اما وقتی تحقیق کردم و حق بر من روشن شد ، شرمنده قرآن شدم . که چرا در مورد کتاب خداوند گمان بد کردم .

میدانیم که هر ایه ای بر اساس یک اتفاق یا مسئله یا رویدادی نازل می شد ( برای همین است که در قرآن پراکندگی موضوعی وجود دارد )

آیه فوق هم مربوط به جنگ اوطاس است .

اولاً ما ثابت کردیم که پیامبر هیچ گاه به هیچ کس حمله نکرد . هیچ گاه دستور یورش صادر نفرمودند . هرچه بوده است یا دفاع بود یا خراب کردن موانع ایمان آوردن و سعادت مردم .کلیک کنید .

 اما ماجرای جنگ اوطاس چه بود ؟

آنچه میگویم بر اساس مسلّمات تاریخی است .

پس از فتح مکه ( که میدانیم مکه بدون جنگ و درگیری فتح شد ) دو قبیله عرب و بت پرست ِ هوازن و ثقیف ، تصمیم گرفتند در دفاع از بتها و دین نیاکانشان ، به پیامبر در راه بازگشت به مدینه حمله کنند و ایشان را بکشند . آنان در این راه هم قسم شدند و برای اینکه هیچ راه برگشتی برای خود نگذارند ، زنان و کودکان و همه ی ثروت خود را با خود آوردند تا پیامبر و اسلام را نابود کنند یا اینکه خود به طور کامل نابود شوند ! ( اوج جهالت ، کینه و سیاهی دل در وجود یک انسان )

در این جنگ ، مردها کشته شدند و این بیوه زنان نیز که در حمله به مسلمین حضور داشتند بلا تکلیف ماندند .

تاریخ طبری ، ترجمه: ابو القاسم پاینده‏   ، ناشر: اساطیر  ،  تهران‏ ، چاپ پنجم ، 1375 هـ ش ، ج 3 ص 1197 – 1205

در این هنگام مسلمین از پیامبر پرسیدند که تکلیف این زنان چیست ؟ آیه فوق نازل شد که اینها به عنوان کنیز در اختیار مسلمین قرار گرفتند .

توجه : المحصنات دو معنی دارد :

زنان شوهر دار

بیوه زنانی که عدّه ی شرعی شان پایان نیافته است . ( منظور آیه این زنان است )

پس اولاً در این جنگ ( جنگ اوطاس ) مشرکین بودند که حمله کردند . و مسلمین هم از خود دفاع کردند .

ثانیاً این زنان نیز به همراه شوهرانشان در حمله حاضر بودند . می توانستند نظر شوهرانشان را تغییر دهند . یا اینکه از جنگ بگریزند . در هر صورت این زنان نیز مجرم بودند . اما به دستور دین اسلام آسیبی به این زنان نرسید بلکه مسلمین نیز این زنان را به عنوان کنیز ( با رعایت شؤون همسری جهت سرپرستی پذیرفتند ) . این از دید ما عیبی ندارد .بلکه کاملاً عادلانه است .

کسانی که به این امر اشکال میگیرند ایا پیشنهاد بهتری دارند ؟؟؟؟ خودشان اگر بودند چه میکردند ؟

گذشته از اینکه هرگونه رابطه جنسی ( از نوع فحشاء ) با کنیزان ( بدون رضایت آنان ) از دید قرآن حرام است :

النور : 33  

وَ لا تُکْرِهُوا فَتَیاتِکُمْ عَلَى الْبِغاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّناً لِتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ مَنْ یُکْرِهْهُنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِنْ بَعْدِ إِکْراهِهِنَّ غَفُورٌ رَحیمٌ

و کنیزان خود را براى منافعناپایدار زندگى دنیا مجبور به فحشاء نکنید اگر خودشان مى‏ خواهند پاک بمانند . و هر کس آنها را بر این کار مجبور کند ، خداوند بعد از این مجبور شدن آنها ، غفور و رحیم است .